Васіль Туміловіч
Кажан-Гарадок 500-гадовы

Заўвагі і каментарыі

1. Гэтая ж гара мае яшчэ дзве назвы: Гарбарава або Пінчукова гара.
2; 3. Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Лунінецкага раёна. — Мінск, Беларусь, 1995. С. 21.
4. Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Лунінецкага раёна. — Мінск, Беларусь, 1995. С. 22.
5. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 1. С. 81.
6. Археалогія і нумізматыка Беларусі: энцыклапедыя. — Мінск, Бел. Энцыклапедыя, 1993. С. 354.
7. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 2. С. 321.
8. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 2. С. 322.
9. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 2. С. 327.
10. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 2. С. 329, 330.
11. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 2. С. 330.
12. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 2. С. 331.
13. Археалогія Беларусі: у 4 тамах. — Мінск, Бел. навука, 1997. Т. 2а. С. 334.
14. Даклад, прачытаны на міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі “Палацава-паркавае мастацтва Брэстчыны. Гісторыя, стан, перспектывы”; Брэст — Ляхавічы, 14-15. 08. 2001.
15. НГАБ, ф. 1477, воп. 1, адз. зах. 2114, 2209, 2221, 2230.
16. Памяць... С. 82, 83.
17. Памяць... С. 84.
18. Якімовіч А. Ю. Драўлянае дойлідства Беларускага Палесся XVII-XIX ст. ст. – Мінск, Навука і тэхніка, 1978. С. 84, 128, 129.
19. Насевіч В. Л. Мантыгірдавічы // Бел. энцыклапедыя... Т. 10. С. 88, 89.
20. Дапаможнік па гісторыі Беларусі... / А. Л. Абецэдарская і інш., пад рэд. Каханеўскага і інш. — Мінск, Экаперспектыва, 1997. С. 56, 57.
21. Памяць...
22. Грыцкевіч А. П. Кішка Ян Станіслававіч // Бел.энцыклапедыя., т. 8. С. 314.
23. Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: у 5 т. — Мінск, Бел. Сав. Энцыклапедыя, 1985, т. 2. С. 608.
24. Aftanazy Roman. Dzeje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Wyd. II. Tom 2. Warszawa — Krakow. Ossolineum. 1992. s. 61 – 63.
25. Aftanazy Roman. Dzeje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Wyd. II. Tom 2. Warszawa — Krakow. Ossolineum. 1992. с. 63.
26. Rezkowski Grzegorz. Czar Polesia. S. 516, 517, 520.
27. НГАБ, ф.1477, воп. 1І, спр. 2114.
28. НГАБ, ф.1477, воп. 1, спр. 2209.
29. НГАБ, ф.1477, воп. 1, спр. 2221.
30. НГАБ, ф.1477, воп. 1, спр. 2230.
31; 32. Даты пададзены згодна з арыгіналам гістарычных дакументаў: па старому стылю.
33. Вытворасць фанеры наладжана ў 1870-х гадах: гэта дапамагае ўдакладніць канец 20-гадовага тэрміна службы рэкрута.
34. Словы належаць рускаму палкаводцу Сувораву і з’яўляюцца фактычным апраўданнем “неуставных отношений” — сумна вядомай “дзедаўшчыны”.
35. Так называлі ў XIX ст. адвакатаў.
36. НГАБ, ф. 242, воп. 2, спр. 257.
37. НГАБ, ф. 242, воп. 2, спр. 285, л.117.
38. НГАБ, ф. 242, воп. 2, спр. 203.
39. НГАБ, ф. 242, воп. 2, спр. 203, л.7, 8.
40. НГАБ, ф. 242, воп. 2, спр. 203, л.9.
41. Памяць..., с. 214.
42; 43. НГАБ, ф. 229, воп. 2, спр. 11158, л.13.
44. НГАБ, ф. 229, воп. 2, спр. 11158, л.21.
45. Коласаў Леў. Лунінецкая пошта ў гады першай сусветнай вайны // Памяць..., с.213, 214.
46; 47. Коласаў Леў. З летапісу паселішчаў // Памяць..., с.91.
48. НГАБ, ф. 1595, воп. 2, спр. 20, л.1
49. Краўцоў Іван. Палыхала чырвонае зарыва // Памяць..., с.219.
50. Памяць..., с.236.
51. Грыцкевіч Анатоль. Вакол “Слуцкага паўстання”. Мінск, 1987, с.27.
52. Булак-Балаховіча паход // Беларуская энцыклапедыя: у 18 тамах. — Мінск, Бел.энцыклапедыя, 1999. Т.3, с.327.
53. Коласаў Леў. “Зялёны Дуб” на Лунінеччыне // Лунінецкія навіны, 13 чэрвеня 2001.
54. Дзяржархіў Брэсцкай вобласці (ДАБВ), ф. 2120, воп. 1, спр. 3, л.16.
55. ДАБВ, ф. 2120, воп. 1, спр. 16, л.34.
56. Гэта была яго другая жонка: першую бальшавікі вывезлі на Поўнач перад вайною.
57. Маецца на ўвазе Катынь — месца масавых растрэлаў.
58. Еленевский Николай. Солдат забытой войны //Лунінецкія навіны, 10 сакавіка 2001.
59. Коласаў Леў. У ліпені 44-га //Лунінецкія навіны, 19 жніўня 1999.
60. Удакладніць лічбы па архіўных матэрыялах не ўяўляецца магчымым: архівы засакрэчаны па вядомых прычынах — у паліцыі палешукоў служыла значна больш, чым было ў партызанах.
61. З немцамі пайшоў Адам Фёдаравіч Зіміч. Пасля вайны жыў у Польшчы, быў арыштаваны і прыгавораны да 5 гадоў турмы, як былы паліцай. Лёс Гурбановіча Адама Андрэеевіча, што таксама пайшоў з немцамі, высветліць не ўдалося.
62. Коласаў Леў. У ліпені 44-га //Лунінецкія навіны, 19 жніўня 1999.
63. Пінскі філіял ДАБВ, ф. 986, воп. 1, спр. 3, л. 3.
64. Зіміч П. Два ўспаміны //Лунінецкія навіны, 10 красавіка 2001.
65. Пінскі філіял ДАБВ, ф. 986, воп. 1, спр. 3, л. 5.
66. Коўшык, прайшоўшы баявую “школу” у савецкіх партызанах, стаў самым няўлоўным бандытам на Лунінеччыне. Знішчаў выключна савецкіх актывістаў і асабістых ворагаў, рабаваў толькі дзяржаўную маёмасць. Загінуў, трапіўшы ў засаду войск НКУС пад Лунінцам, калі вяртаўся ў свой бункер пасля налёту на кажан-гарадоцкі магазін.
67. За ўсё ў адказе //Лунінецкія навіны, 14 студзеня 2000.
68. Пінскі філіял ДАБВ, ф. 986, воп. 1, спр. 7, л. 23.
69. Поўны тэкст фундуша ў перакладзе з польскай мовы гл. у дадатку.
70. 1 корэц = 1/4 бочкі.
71. Калгаснае будаўніцтва ў Кажан-Гарадку не абыйшлося без чалавечых ахвяр: былы франтавік, што ўкраў торбачку зерня для курэй з сеялкі МТС, быў замардаваны на допытах у мінскай турме (В.Т.).
72. Па этычных меркаваннях сапраўднае прозвішча не называецца.
73. Афіцыйная хроніка //Ленінскі шлях, 5 мая 1983.
74. Гл.: Туміловіч В. Тапаніміка Кажан-Гарадка і яго зямель. Лунінец, 2001, с. 14.
75. Афіцыйная хроніка //Ленінскі шлях, 17 лістапада 1974.
76. Мірановіч І.І. (1.06.1938, в. Ветчын Жыткавіцкага раёна — 4.05.1993).